Wijnen

Elvio Cogno Wines

Elvio Cogno: Een duurzaam icoon in het hart van Barolo

In oktober 2024 had ik het geluk om het wijnhuis Elvio Cogno te bezoeken, een verborgen parel in de Langhe-regio. Dit bezoek betekende niet alleen een diepere kennismaking met hun wijnen, maar ook het begin van een inspirerende samenwerking. De passie en toewijding die hier voelbaar zijn, maken Elvio Cogno tot een wijnhuis dat elke liefhebber moet ontdekken.

Evio Cogno Winery

De oorsprong van een grootse wijnmaker

Het verhaal van Elvio Cogno begint in een restaurant in La Morra, een schilderachtig dorp in de Langhe. Geboren in 1936, werkte Elvio in het familierestaurant Ristorante dell’Angelo, waar hij wijn serveerde uit eigen wijngaarden. Wat begon als een huiswijn, groeide uit tot zijn levenswerk. Halverwege de jaren vijftig startte hij een samenwerking met Marcarini in La Morra, wat in 1961 resulteerde in zijn eerste Barolo. Al in 1964 nam hij een pioniersrol op zich door het terroir te benadrukken met de vermelding ‘Brunate’ op het etiket.

Op zestigjarige leeftijd, in 1990, maakte hij zijn ultieme droom waar door de aankoop van een historische boerderij uit de 18e eeuw: Cascina Nuova, gelegen in de Ravera-wijngaard in Novello. Dit domein groeide uit tot een van de meest gerespecteerde wijnhuizen in de Barolo-regio.

Elvio Cogno Winery

Een duurzame visie op wijnbouw

Vandaag de dag wordt het wijnhuis geleid door Elvio’s dochter Nadia en haar man Valter Fissore. Hoewel Nadia aanvankelijk geen ambitie had om in haar vaders voetsporen te treden – vanwege de zware arbeid en opofferingen die ermee gepaard gingen – veranderde haar passie voor wijn en haar liefde voor Valter haar perspectief volledig. Samen zetten zij de traditie van Elvio voort en tillen ze het bedrijf naar een nog hoger niveau.

Met 17 hectare aan wijngaarden in Ravera is Elvio Cogno een pionier in duurzame wijnbouw. Al meer dan 15 jaar worden er geen herbiciden gebruikt, en er wordt gewerkt met groenbemesters en organische meststoffen op basis van wormhumus. Plagen worden bestreden met natuurlijke middelen zoals essentiële oliën. Deze filosofie is gebaseerd op respect voor de natuur en het behoud van biodiversiteit. Zoals Valter zegt: “De wijnstok gedraagt zich als het menselijk lichaam. Door het op een natuurlijke manier te ondersteunen, bouwen we aan een sterker en gezonder ecosysteem.”

Elvio Cogno Winery

De wijnen van Elvio Cogno

De wijnen van Elvio Cogno belichamen de perfecte balans tussen traditie en innovatie. De Ravera-heuvel, waarop de wijngaarden liggen, is een van de meest iconische terroirs van de Barolo-regio. Dankzij de hoge ligging zorgt de frisse lucht voor een langzamere rijping van de druiven, wat resulteert in wijnen met een uitzonderlijke elegantie en verfijning. De windstromen uit zowel de Middellandse Zee als de Alta Langhe zorgen voor natuurlijke verkoeling, terwijl de ligging in een amfitheater de wijngaarden beschermt tegen de koude alpenwinden.

Elvio Cogno Winery

Enkele van hun meest opmerkelijke creaties zijn:
De Barolo-wijnen van Elvio Cogno zijn een toonbeeld van finesse en structuur, beïnvloed door de unieke ligging van de Ravera-heuvel.

  • Barolo DOCG “Cascina Nuova” – Deze wijn is een toegankelijke interpretatie van Barolo, ideaal om eerder te drinken dan de klassiek lang rijpende varianten. Ondanks zijn jeugdige frisheid behoudt hij de structuur en complexiteit die typisch zijn voor Ravera. Rijp rood fruit, viooltjes en subtiele aardse tonen vormen een evenwichtig geheel.
  • Barolo DOCG “Ravera” – Deze wijn komt van een van de meest prestigieuze terroirs van Novello. Hij wordt geproduceerd met een blend van 60% Lampia en 40% Michet Nebbiolo-klonen, wat zorgt voor een uitgebalanceerde combinatie van elegantie en structuur.. Dankzij de kalkrijke bodem en de frisse microklimaten ontwikkeld door de hoogte en winden vanuit de Alta Langa en vanover de Middellandse zee, heeft deze wijn een uitzonderlijke balans tussen kracht en elegantie. In de jeugd toont hij stevige tannines en levendige zuren, die zich na enkele jaren rijping ontwikkelen tot een harmonieuze en complexe wijn met tonen van kersen, rozen, teer en kruiden.
  • Barolo DOCG “Bricco Pernice” – Dit is de meest gestructureerde en krachtige wijn uit het assortiment. Afkomstig van een perceel met oude wijnstokken in het hart van de cru Ravera, biedt deze Barolo een diepere concentratie en een lange levensduur. Intense aroma’s van pruimen, gedroogde bloemen, tabak en specerijen worden ondersteund door stevige maar rijpe tannines.
  • Barolo Riserva “Vigna Elena” – Deze bijzondere Barolo wordt alleen in de beste jaargangen geproduceerd en is een eerbetoon aan Elvio Cogno’s kleindochter, Elena. Hij wordt gemaakt van 100% Nebbiolo Rosé, een zeldzame variant van Nebbiolo, wat hem een unieke elegantie en aromatische finesse geeft. De wijn rijpt minstens 36 maanden in grote Slavonische eikenhouten vaten, gevolgd door flesrijping. Het resultaat is een Barolo met florale tonen van rozen en viooltjes, subtiele kruiden, leer en een aanhoudende mineraliteit. Zijn lange rijpingspotentieel maakt hem een waardevolle wijn voor verzamelaars.

De Nebbiolo-klonen Michet en Lampia, die Valter Fissore selectief gebruikt, dragen bij aan de complexiteit van deze wijnen. Michet zorgt voor concentratie en diepe kleur, terwijl Lampia de elegantie en fijne tanninestructuur versterkt. Samen creëren ze een Barolo met zowel kracht als verfijning, geschikt voor lange rijping en uitzonderlijk expressief in het glas.

In de kelder worden inheemse gisten gebruikt en worden fermentaties en maceraties langzaam uitgevoerd om de puurheid van het terroir te behouden. De rijping vindt plaats in grote Slavonische eikenhouten vaten, zonder te roosteren, zodat het hout de wijn niet overheerst maar subtiel ondersteunt.

Waarom de Wijnen van Elvio Cogno Proeven?

Mijn bezoek aan Elvio Cogno was een ware openbaring. De wijnen weerspiegelen niet alleen de unieke kenmerken van het terroir, maar ook de visie en toewijding van de familie Cogno. Hun streven naar duurzaamheid, precisie en uitmuntendheid proef je in elk glas.

Bij Pura Passione ben ik trots om deze wijnen aan te bieden en te delen met liefhebbers die op zoek zijn naar pure, authentieke en expressieve wijnen. Ontdek zelf de magie van Elvio Cogno en proef de ziel van Barolo!

Lees meer

Barolo 2020: De perfecte harmonie tussen terroir en jaargang

In oktober reisde ik naar mijn geliefde Piemonte, het hart van de Barolo-regio, om de nieuwe jaargang 2020 te proeven bij enkele gepassioneerde wijnbouwers. Het werd een schitterende reis langs glooiende heuvels, gevulde kelders en wijngaarden vol karakter.

Wat ik ontdekte, tijdens de gesprekken met de wijnbouwers en tijdens het vele proeven, was dat de Barolo 2020 een jaargang is die balans, verfijning en toegankelijkheid perfect combineert.

2020 is niet zomaar een wijnjaar; het is een weerspiegeling van een harmonieus groeiseizoen en het unieke terroir dat deze regio zo geliefd maakt.

Het groeiseizoen 2020: Een zegen van moeder natuur

Het groeiseizoen van 2020 in de Barolo-regio wordt herinnerd als een bijna perfect jaar waarin natuur en wijnbouw harmonieus samenwerkten. In tegenstelling tot het vroege en grillige karakter van 2018, ontwikkelde 2020 zich op een meer voorspelbare en gunstige manier. Het resultaat? Druiven van uitzonderlijke kwaliteit en wijnen die een evenwichtige expressie van het terroir laten zien.

Een uitzonderlijke start

Het groeiseizoen begon met een droge en zonnige lente. Deze omstandigheden zorgden voor een uniforme herstart van de vegetatieve groei, die eind februari begon en medio maart was voltooid. De maanden maart en april werden gekenmerkt door milde temperaturen en weinig regen, wat aanvankelijk leidde tot de verwachting van een vroeg oogstjaar.

Maar die voorspelling werd in mei bijgesteld, toen het weer omsloeg naar onstabiel met frequente regenval. Deze regenperiodes, die aanhielden tot eind juni, hadden twee belangrijke effecten:

  • Vertraging in vegetatieve groei: De vroege voorsprong die de wijnstokken hadden opgebouwd, werd teruggebracht naar een normale cyclus.
  • Aanvulling van waterreserves: De bodem werd verzadigd met water, wat later cruciaal bleek om waterstress tijdens de zomer te voorkomen.

Een gelijkmatige rijping

De zomer van 2020 verliep warm, maar zonder extreme hittegolven. Dit zorgde voor een gelijkmatige rijping van de druiven, terwijl de sporadische regenval de wijnstokken gezond hield.
Voor Nebbiolo, de druif waarvan appellatie Barolo gemaakt wordt, betekende dit een ideaal groeiseizoen. De véraison (het moment waarop de druiven beginnen te verkleuren) vond plaats tussen begin en midden augustus, iets vroeger dan normaal.

In september vertraagde een lichte temperatuurdaling tijdelijk het rijpingsproces, maar dit gaf de druiven de tijd om zich verder te ontwikkelen. In de tweede helft van september werd de rijping hervat, en tegen eind september hadden de druiven optimale waarden bereikt op het gebied van polyfenolen, suikers en zuurgraad. Dit evenwicht tussen rijpheid en frisheid is zeldzaam en zorgt voor wijnen die zowel nu aantrekkelijk zijn als een groot rijpingspotentieel hebben.

Een harmonieuze balans

Wat 2020 uniek maakt, is dat de Nebbiolo-druif niet de gebruikelijke daling in zuurgraad vertoonde die typisch is voor warme jaren. De overvloedige waterreserves uit het voorjaar hielpen de wijnstokken om hun fysiologie optimaal te ontwikkelen en een perfecte balans te bereiken. Het groeiseizoen werd afgesloten met een oogst onder ideale omstandigheden: de druiven waren niet alleen technisch rijp, maar ook perfect uitgebalanceerd qua zuurgraad en aromatische complexiteit.

Wijnmakers zijn het erover eens dat 2020 een zeer goed jaar is, met pieken van uitmuntendheid, vooral voor wijnen die geschikt zijn voor middellange tot lange rijping. Het rustige groeiseizoen gaf de wijnen een evenwichtige structuur en een opmerkelijke diepte, ideaal om belangrijke oenologische doelen te bereiken.

De kracht van de MGA’s

Tijdens mijn reis sprak ik met veel wijnmakers over de invloed van de Menzioni Geografiche Aggiuntive (MGA’s), ofwel de specifieke wijngaardzones van Barolo.
Deze MGA’s zijn vergelijkbaar met de “lieu-dit” in Bourgogne en benadrukken hoe het unieke terroir van een subregio de stijl en structuur van een wijn bepaalt.
Bijvoorbeeld:

  • Ravera, bekend om zijn frisheid en precisie, leverde in 2020 wijnen met florale tonen en minerale elegantie.
  • Bussia, een iconische MGA, staat garant voor diepe, krachtige wijnen met een complex aromatisch profiel.
  • Cerretta en Prapò, gelegen in Serralunga d’Alba, lieten zien hoe structuur en finesse hand in hand kunnen gaan.

Podere Ruggeri Corsini: duurzaamheid van kelder tot in de fles

Tijdens mijn bezoek aan Podere Ruggeri Corsini in Monforte d’Alba werd ik niet alleen geraakt door de kwaliteit van hun Barolo’s, maar ook door hun toewijding aan duurzaamheid. De familie Argamente heeft niet alleen oog voor traditie en terroir, maar ze zorgen ook voor een grote daling van hun ecologische voetafdruk.

Sinds 2006 gebruiken ze bijvoorbeeld de lichtste fles uit de Albeisa-serie, met een gewicht van slechts 450 gram. Dit vermindert de impact van transport en productie aanzienlijk.
Daarnaast behandelen ze het afvalwater uit de kelder met een innovatief, energiezuinig waterzuiveringssysteem. Ze hebben zowel zonneboilers als zonnepanelen geïnstalleerd, wat het gasverbruik voor verwarming verlaagt en het wijndomein grotendeels zelfvoorzienend maakt qua elektriciteit. Zo tonen dochters Francesca en Vittoria dat ze klaarstaan voor ecologische wijnbouw.

En de Barolo’s van Podere Ruggeri Corsini?

De Barolo Bricco San Pietro 2020 is een prachtig voorbeeld van hoe duurzaamheid en kwaliteit hand in hand gaan.
Deze wijn, afkomstig uit de gelijknamige MGA in Monforte d’Alba, biedt een harmonieuze mix van rijke donkere kersen, zoethout en een vleugje kruiden.
Fluweelzachte tannines en een levendige zuurgraad zorgen voor een evenwichtige, elegante wijn die nu al drinkbaar is, maar ook verder zal rijpen.

De Barolo Bussia 2020, afkomstig uit een van Barolo’s meest iconische MGA’s, straalt kracht en complexiteit uit.
Aroma’s van zwarte bes, truffel en eucalyptus worden ondersteund door stevige tannines en een minerale kern.
Het is een wijn met diepgang en een groot rijpingspotentieel, ideaal voor wie een wijn zoekt die de tijd kan doorstaan.


________________________________________________________________________________________________________________

Enkele hoogtepunten van Barolo 2020

Hier zijn enkele wijnen die me tijdens mijn reis zijn bijgebleven en perfect illustreren hoe de jaargang 2020 en de MGA’s samenkomen:

Elvio Cogno – Barolo Cascina Nuova 2020

De Cascina Nuova 2020 is een meer toegankelijke expressie van Ravera, met sappige tonen van kersen, munt en rozenblaadjes. Perfect om nu al van te genieten, maar met genoeg structuur om nog enkele jaren te rijpen.

_______________________________________________________________________________________________________________

Ettore Germano – Barolo Cerretta 2020

De Cerretta 2020 is een expressie van elegantie en frisheid, met tonen van rozen, rabarber en een ijzerachtige mineraliteit. Een wijn voor liefhebbers van verfijning.

Ettore Germano – Barolo Prapò 2020

De Prapò 2020 heeft een krachtig profiel met aroma’s van pruimen, tabak en leer. De stevige structuur maakt dit een wijn voor de lange termijn.

_______________________________________________________________________________________________________________

Olivero Mario – Barolo Vigne Unite 2020

Deze blend van meerdere MGA’s is een toegankelijke Barolo met tonen van rood fruit, zoethout en aardse accenten. Veelzijdig en perfect in balans.
________________________________________________________________________________________________________________

Olivero Mario – Barolo Bricco Ambrogio 2020

De Bricco Ambrogio 2020, afkomstig uit een van de meest oostelijke MGA’s, is rijk en expressief. Met zwarte kers, kruiden en een vleugje vanille biedt deze wijn een volle body en zachte tannines.

De wijnen van 2020: elegant en toegankelijk

De Barolo’s van 2020 tonen een opvallende balans en subtiliteit, met rijpe fruittonen, zachtere tannines en een levendige aciditeit. Ze zijn minder krachtig dan de jaargang 2019 en minder delicaat dan 2021, maar bieden een combinatie van elegantie en structuur die hen uniek maakt. Zoals een wijnbouwer het treffend beschrijft: “2020 is een 2018 met bredere schouders.”

Toegankelijkheid als sterke troef

Wat 2020 bijzonder maakt, is de onmiddellijke drinkbaarheid van veel wijnen. In een tijd waarin lange flesrijping vaak wordt overgeslagen, biedt 2020 wijnen die nu al indruk maken. Toch hebben de beste exemplaren het potentieel om tien tot vijftien jaar verder te rijpen, waardoor ze veelzijdig zijn voor zowel de casual drinker als de serieuze verzamelaar.

Mijn conclusie

Barolo 2020 is een jaargang die me op elk niveau heeft verrast.

Of je nu kiest voor de finesse van Ravera, de kracht van Bussia of de veelzijdigheid van blends zoals Vigne Unite, de appelatie Barolo belichaamt de ziel van Piemonte.

Het groeiseizoen, de passie van de wijnmakers en het unieke terroir maken van 2020 een jaar dat je niet mag missen.

Ik nodig je uit om zelf te ontdekken wat deze jaargang te bieden heeft – je zult niet teleurgesteld zijn.
Welkom in mijn huiskamerboetiek!

Lees meer

Masterclass met Gianluca di Taranto

Gisteren heb ik een schitterende avond beleefd met de alumni van sommeliers-conseil tijdens de masterclass met Gianluca di Taranto. Ik had jullie al een sneak preview gegeven in mijn stories maar nu deel ik met jullie graag een uitgebreider verslag.

Oud-student sommeliers-conseil (2013) en top-sommelier Gianluca di Taranto, op zijn palmares staan Restaurant Zilte, The Jane, en nu wine director van de groepen Sanglier des Ardennes & La Petite Merveille, gaf een masterclass over zijn recent verschenen boek “De Druif”

Een uiteenzetting over de onbekende autochtone druivenrassen met telkens een degustatie van de wijnen gemaakt van het specifieke druivenras.

Een bespreking van alle 9 druivenrassen gaat hier wat te lang worden, maar uiteraard wil ik graag de 2 autochtone druivenrassen die hij uitgekozen had uit de regio Piemonte (en ook zijn favorietjes zijn ?  ) met jullie delen:

Lees meer

Erbaluce, autochtone witte druif uit Piemonte

Erbaluce, autochtone witte druif uit Piemonte maar wie kent het niet?

Juist, de meeste mensen hebben er nog nooit van gehoord, ook veel professionals niet. Reden te meer om wat extra aandacht te besteden aan deze autochtone druif uit Caluso, een klein wijngebied ten noordwesten van Piemonte aan de grens van Valle d’Aosta.

Wie Piemonte zegt, denkt in de eerste plaats aan Nebbiolo, Barbera en Moscato, in de tweede plaats aan Dolcetto, Arneis en misschien zelfs aan de Cortese of de Favorita, maar zelden zal iemand de Nascetta, Timorasso of Erbaluce noemen. Dat is jammer, want zij hebben zoveel meer te bieden dan wordt aangenomen.

Lees meer

Hoe bereid je hopscheuten en welke wijn serveer je bij hopscheuten?

Een vraag die ik mij al dikwijls gesteld heb: hoe maak ik hopscheuten klaar en welke wijn serveer ik daar nu bij?

Gisteren passeerde de vrouw van de groenteboer en zij vroeg mij of ik wat hopscheuten moest hebben, want ze hadden een portie extra kunnen bemachtigen bij de teler in Poperinge. ?
Dat moest ze mij natuurlijk geen 2 keer vragen want ik stond al een hele tijd te popelen om zelf hopscheuten te kunnen maken. ?
Met de verplichte sluiting van de horeca door de corona kunnen we ze nu niet op restaurant eten en natuurlijk wou ik zelf eens uittesten om ze klaar te maken.
En bovendien wilde ik ook uitzoeken welke wijn daar nu best bij zou passen. Je zou denken … hopscheuten dat is toch met een wit streekbiertje ?  … maar tja als je zoals ons geen bier lust, dan zoeken we een alternatief voor een passende wijn erbij.?

Lees meer