Alta Langa DOCG: de elegante top van mousserende wijn uit Piemonte

Als je aan Piemonte denkt, denk je misschien meteen aan Barolo, truffels of stevige rode wijnen. Maar wist je dat deze regio ook een van de meest verfijnde mousserende wijnen van Italië voortbrengt? Tijdens mijn bezoeken aan Piemonte proefde ik keer op keer verrassend elegante metodo classico’s, met spanning, diepgang en karakter. Eén appellatie sprong er telkens uit: Alta Langa DOCG.

Deze wijn is geen modegril of commerciële bubbel, maar het resultaat van decennialang onderzoek, pionierswerk en liefde voor terroir. Gemaakt op grote hoogte, met veel geduld en een scherp oog voor kwaliteit. Vandaag stel ik je graag deze stille ster uit Piemonte voor – want wie weet wordt Alta Langa binnenkort ook jouw favoriete bubbel.

Wat is Alta Langa DOCG?

Laten we eerlijk zijn: de wereld heeft geen tekort aan schuimwijn. Maar als je eentje wil die écht ergens over gaat – die niet zomaar bubbelt om het bubbelen – dan zit je bij Alta Langa perfect.

Alta Langa DOCG is een hoogwaardige schuimwijn uit Piemonte, vervaardigd volgens de metodo classico – dezelfde vinificatiemethode als champagne – met uitsluitend Pinot Noir en/of Chardonnay.

De druiven komen van hooggelegen wijngaarden, tussen 250 en 800 meter boven zeeniveau, verspreid over de provincies Cuneo, Asti en Alessandria. De hoogte garandeert koele nachten, een langere rijping en dus wijnen met levendige zuren, gelaagdheid en finesse.

Elke fles Alta Langa is bovendien millesimato: ze draagt het oogstjaar op het etiket en is dus het resultaat van een specifieke jaargang. Geen blends over meerdere jaren, wel expressie van terroir, klimaat en precisie. De wijn rijpt minimaal 30 maanden op de fijne lies, een periode die aanzienlijk langer is dan bij veel andere spumanti en zorgt voor extra diepgang, complexiteit en elegantie.

Van hazelnoten naar bubbels

Je zou het niet meteen verwachten als je er rondrijdt – die slingerende weggetjes, hazelnootbomen en van die verlaten veldkapelletjes waar je even moet stoppen om het uitzicht te bewonderen – maar dit gebied is dé speeltuin geworden voor wie precisie en karakter in het glas wil.

De Alta Langa ligt in het zuidelijke deel van Piemonte, aan de uitlopers van de Apennijnen. Het is een regio van steile hellingen, dichte bossen en dunbevolkte dorpen. Vroeger was dit vooral hazelnoot- en kastanjegebied. Vandaag is het het decor van een nieuwe wijnambitie.
De bodems – vaak bestaande uit kalkrijke marne, zandsteen en klei – zijn arm en goed drainerend, ideaal voor de productie van wijnen met spanning en mineraliteit.

Het terroir combineert de structuur van de Alpen met de invloed van de Ligurische Zee. Overdag zorgt de zon voor rijping, ’s nachts koelen bergwinden de wijngaarden af. Hierdoor behouden de druiven hun zuren, wat essentieel is voor de balans en frisheid van mousserende wijn. Dankzij deze natuurlijke omstandigheden zijn kunstgrepen in de kelder haast overbodig.

Geen Italiaanse champagne, maar iets beter

Zeg nooit zomaar ‘Italiaanse champagne’ tegen Alta Langa – tenzij je een blik vol verontwaardiging wil van een Piemontese wijnbouwer.

Hoewel Alta Langa DOCG vaak in één adem wordt genoemd met champagne, is het geen kopie. Integendeel. Alta Langa is ontstaan uit een doordacht project in de jaren ’90, met als doel een kwalitatieve, terroirgedreven metodo classico te creëren op basis van lokale klimatologische en geologische sterktes. Onder leiding van oenoloog Lorenzo Corino werden tientallen wijngaarden aangeplant op basis van een wetenschappelijke analyse van bodemtypes, hoogteligging en druivenpotentieel.

De regels zijn streng, zelfs nog strikter dan in Champagne:

• Enkel Pinot Noir en Chardonnay zijn de toegelaten druivenrassen
• Manuele oogst van de druiven
• Alleen traditionele tweede gisting op fles
• Minstens 30 maanden rijping sur lattes (in tegenstelling tot champagne waar dit slechts 12 maanden is)
• Beperkt rendement (max. 65% sapopbrengst)

Steeds vaker wordt Alta Langa genoemd in het rijtje met grote namen als Champagne en Franciacorta. Waar Champagne staat voor traditie en prestige, en Franciacorta voor elegantie uit Lombardije, biedt Alta Langa een verfijnd alternatief met een eigen stijl: een combinatie van frisheid, kalkachtige structuur en Italiaanse subtiliteit.

Toch is Alta Langa geen massaproduct: de productie blijft beperkt, de meeste domeinen zijn kleinschalig en de expressie van de plek staat centraal. Het resultaat is een wijn met de structuur en frisheid van champagne, maar met een Italiaans hart en Piëmontese ziel.

Productiemethode

Waarom je deze bubbel in je glas wil?

Voor wanneer je vrienden komen eten en je een bubbel wil inschenken die iets méér zegt dan ‘feestelijk’. Of gewoon voor jezelf, omdat je weet wat goed is.

Alta Langa is geen allemansvriend. Het is een wijn voor liefhebbers van elegantie, van precisie, van terroir. Voor wie houdt van subtiele aroma’s van witte bloemen, citrus, groene appel, brioche en nat krijt. Voor wie een zachte mousse verkiest boven schuimende exuberantie. Voor wie wil ontdekken wat Piemonte nog meer in huis heeft dan tannines en kracht.

Bovendien is Alta Langa verrassend veelzijdig: perfect als aperitief, maar ook gastronomisch inzetbaar bij rauwe vis, zeevruchten, gevogelte of jonge kazen. De beste cuvées rijpen jarenlang verder op fles en winnen aan complexiteit met tonen van hazelnoot, honing, toast en ziltigheid.

Internationale erkenning en een stille opmars

Alta Langa is een appellatie die stilaan een internationale reputatie opbouwt. In een recente selectie van ‘Premium Italian Sparkling Wines’ door het Britse wijnmagazine Decanter, kregen slechts twee wijnen het predicaat “outstanding” – beide afkomstig uit de Alta Langa: Deltetto’s Millesimato Brut en Marcalberto’s Extra Brut. Daarmee bevestigt deze streek haar plaats tussen namen als Champagne en Franciacorta.

Ook prestigieuze huizen als Gaja en Pio Cesare investeerden recent in wijngaarden in de Alta Langa. Het koelere microklimaat en de hogere ligging bieden niet alleen een antwoord op klimaatverandering, maar ook een unieke gelegenheid om verfijnde metodo classico-wijnen te maken met diepgang, spanning en elegantie.

Tegelijk blijven de meeste domeinen bewust kleinschalig. Producenten zoals Abrigo Fratelli, Enrico Serafino en Marcalberto tonen dat Alta Langa geen wijnstijl is die mikt op volume, maar op karakter. De filosofie is er een van traagheid, terroirexpressie en precisie – met vaak een voorkeur voor droge stijlen zoals pas dosé of extra brut, om de puurheid van kalk, zuur en hoogte in het glas te laten spreken.

De productie van Alta Langa blijft bescheiden in volume maar groots in ambitie. Elk jaar komen er producenten bij die zich toeleggen op deze appellatie, met respect voor de regels én met oog voor finesse. Grote namen zoals Deltetto en Ettore Germano pionierden mee, maar ook kleine domeinen zoals Abrigo Fratelli tonen aan dat Alta Langa niet enkel een wijnstijl is, maar ook een filosofie: minder is meer, traag is goed, precisie is alles.

Consorzio Alta Langa

De kwaliteit en reputatie van Alta Langa DOCG worden nauwlettend bewaakt door het Consorzio Alta Langa. Dit consortium werd opgericht om de belangen van producenten te beschermen en het imago van de appellatie te versterken – zowel in Italië als internationaal.

Het Consorzio speelt een actieve rol in de controle op de naleving van het productieprotocol, organiseert promotionele activiteiten en voert onderzoek naar terroir, klimaat en vinificatietechnieken. Dankzij hun werk is Alta Langa in korte tijd uitgegroeid tot een erkende referentie voor metodo classico in Italië.

Wil je meer weten over het consortium of over alle officiële producenten? Bezoek dan de website: www.altalangadocg.com

Proeven: enkele karaktervolle cuvées

Wie Alta Langa écht wil begrijpen, moet proeven. Elk domein geeft zijn eigen interpretatie aan metodo classico. Hier enkele cuvées uit mijn assortiment die het karakter van de streek op een unieke manier belichamen:

Abrigo Fratelli – Alta Langa DOCG “Siva”
100% Chardonnay, verfijnd en mineraal. Delicate aroma’s van limoen, appelbloesem en een toets van amandel. In de mond strak en precies, met een lange krijtachtige finale.
🏅 91 punten – Falstaff | 90 punten – James Suckling
Meer info

Abrigo Fratelli – Alta Langa DOCG Riserva
Een krachtige Chardonnay Riserva met maar liefst 60 maanden rijping op de lies. Rijker en complexer, met tonen van gekonfijte citroen, geroosterde hazelnoot, brioche en een ziltige ondertoon. De mousse is zijdezacht, de afdronk eindeloos.
🏅 92 punten – Falstaff | Geselecteerd in Decanter regional tasting 2023
Meer info

Ettore Germano – Alta Langa DOCG Extra Brut
Blend van Pinot Noir en Chardonnay. Citroencrème, witte perzik en een vleugje brioche. Een elegante mousse, levendige zuren en ziltige afdronk maken deze wijn bijzonder gastronomisch inzetbaar.
🏅 91 punten – James Suckling | 90 punten – Jancis Robinson | Silver Medal – Decanter World Wine Awards
Meer info

Deltetto – Alta Langa DOCG Extra Brut
Een expressieve, zuivere cuvée van Chardonnay en Pinot Noir. In de neus florale toetsen, wit fruit en fijne gistimpressies. Romige structuur, perfecte balans tussen fraîcheur en diepgang.
🏅 93 punten – James Suckling | 91 punten – Falstaff

Deltetto – Alta Langa Riserva Blanc de Blancs
100% Chardonnay van hoger gelegen percelen, met langere rijping. Aroma’s van citrusschil, geroosterde amandel en nat krijt, met een opvallende lengte en verfijning. Een wijn met potentieel én karakter.
🏅 95 punten – Decanter | 93 punten – Falstaff | Silver Medal – Champagne & Sparkling Wine World Championships

Ontdekken en beleven

Alta Langa is geen wijn die je vluchtig proeft. Het is een ontdekkingstocht in het glas, een ontmoeting tussen kalk en zuur, tussen traditie en innovatie.

Bij Pura Passione Piemonte selecteer ik met zorg Alta Langa-cuvées van domeinen waar mens, natuur en terroir in balans zijn. Wil je kennismaken met deze stille grootheid uit Piemonte?
Kom gerust eens langs om te proeven, te vergelijken en jouw persoonlijke favoriet te ontdekken. Ik vertel je graag het verhaal achter elke fles.

Alta Langa DOCG: niet zomaar een bubbel, maar de stille grandeur van Piemonte.

Annick De Wilde
sommeliers-conseil | Langhe Wine Ambassador | Cavaliere del Tartufo e dei Vini d’Alba